Uzman Diş Hekimi ve Ağız, Diş ve Çene Cerrahı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, ağız
sağlığının beyin üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Prof. Dr. Birkan Taha
Özkan, "İleri diş eti hastalıkları sadece diş kaybına yol açan bir
rahatsızlık değil, aynı zamanda beyni tehdit eden bir enflamasyon kaynağıdır.
Bilimsel araştırma sonucuna göre, demans riski, diş eti hastalıkları olan
bireylerde 2 kat artıyor. Ayrıca, ileri diş eti hastalıklarında üreyen
bakteriler, kan yoluyla beyne ulaşarak sinir hücrelerine saldırıyor" dedi.
Uzman Diş Hekimi ve Ağız, Diş ve Çene Cerrahı Prof. Dr.
Birkan Taha Özkan, ağız ve beyin arasındaki sağlık bağlantısına
ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. 2024 yılının ağustos ayında yapılan
bilimsel araştırma üzerine konuşan Prof. Dr. Özkan, diş çürükleri, diş kaybı,
diş eti hastalığı ve diş sıkmasının beyin sağlığı için ciddi bir tehdit
oluşturduğunu belirtti.
"Çürük ve diş kaybı olan bireylerin sadece yemek yemesi değil, beyin
fonksiyonları da sekteye uğruyor"
Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, "Dişlerinizi kaybettiğinizde sadece çiğneme
fonksiyonunuzu değil, beyninizin enerjisini de kaybediyorsunuz. Ağız sağlığına
gereken özeni göstermeyen bireylerde hafıza kaybı ve dikkat eksikliği çok daha
hızlı ilerliyor. Diş çürüklerinde üreyen bakteriler, kan yoluyla beyne ulaşarak
sinir hücrelerine saldırıyor. Özellikle porphyromonas gingivalis bakterisinin
alzaymıra neden olan amiloid plakları tetiklediği artık bilimsel olarak
kanıtlandı. Bilim insanları tarafından yapılan 5 yıllık geniş çaplı son güncel
çalışmada, daha az dişi olan bireylerde bilişsel fonksiyonların çok daha hızlı
gerilediği ortaya konuldu. Her eksik diş, çiğneme sırasında beyne giden
sinyalleri azaltıyor. Bu da nöronların yavaş yavaş ölmesine yol açıyor. Diş
kaybı yaşayan bireylerde hafıza performansı yüzde 35 düştü ve dikkat süresi
yüzde 28 daha kısa çıktı. Yani, çürük ve diş kaybı olan bireylerin sadece yemek
yemesi değil, beyin fonksiyonlarını da sekteye uğruyor" dedi.
Diş sıkmanın beyin sağlığına etkisi
Diş sıkmanın beyin sağlığına doğrudan etki ettiğini ifade eden Prof. Dr. Özkan,
"Çiğneme sırasında çene kaslarının aktif olarak kullanılması, beyne daha
fazla kan pompalanmasını sağlıyor. Bu da nöronları besliyor ve hafıza ile
dikkat süresini güçlendiriyor. Ancak aşırı diş sıkma veya gıcırdatma (bruksizm)
gibi durumlar bu avantajı tam tersine çevirebilir. Özellikle stres nedeniyle
dişlerini sıkan bireylerin masseter botoksu veya diğer alternatif tedavilerinin
yapılması gerekiyor" diye konuştu.
"Demans riski, diş eti hastalıkları olan bireylerde 2 kat artıyor"
Diş sağlığını korumanın yalnızca ağız sağlığı için değil, beyin sağlığı için de
kritik durumda olduğunu belirten Özkan, "İleri diş eti hastalıkları
(periodontitis), sadece diş kaybına yol açan bir rahatsızlık değil, aynı
zamanda beyni tehdit eden bir enflamasyon kaynağıdır. Bilimsel araştırma
sonucuna göre, demans riski, diş eti hastalıkları olan bireylerde 2 kat
artıyor. Ayrıca, ileri diş eti hastalıklarında üreyen bakteriler, kan yoluyla
beyne ulaşarak sinir hücrelerine saldırıyor. Özellikle porphyromonas gingivalis
bakterisinin alzaymıra neden olan amiloid plakları tetiklediği bilimsel olarak
kanıtlandı. Periodontitis, ağız içindeki bakterilerin kan dolaşımına geçerek
beyinde iltihabi süreçleri tetiklemesine yol açıyor. P. gingivalis bakterisinin
alzaymır hastalarının beyin dokusunda bulunduğunu biliyor muydunuz? Yani diş
etleriniz iltihaplıysa, bu bakteriler doğrudan beyninize ulaşıyor ve sinir
hücrelerinde ölümcül bir yangın başlatıyor" şeklinde konuştu.
7 tavsiye ile yapılması gerekenler
Yapılması gerekenleri 7 ayrı tavsiye ile vurgulayan Prof. Dr. Özkan, "Diş
eti kanaması yaşayan bireylerde bilişsel gerileme yüzde 50 daha hızlı
gelişiyor. Periodontitis, alzaymır riskini 2, 3 kat artırıyor. Özellikle 40 yaş
üstü bireylerde, diş eti çekilmeleri ve diş eti kanamalarının demansın ilk
habercisi olabileceğini, düzenli diş hekimi muayenesi ile erken teşhis
sayesinde nörolojik sağlığı korunabilir. Diş kaybı veya eksik diş varlığında,
beyin performansını ve bilişsel fonksiyon artırmak için kaybettiğiniz her dişi
mutlaka implant veya uygun tedavilerle telafi edilebilir. Çürük dişleriniz
varsa, beyne giden bakterileri önlemek ve alzaymırı önlemek adına tedaviyi
zamanında yaptırın. Çürük dişlere yapılan, anatomik diş dolgusu tedavisiyle,
dolgulara ana diş şekline yakın görünüme ve etkin çiğneme işlevine kavuşturun.
İleri diş eti hastalığı olan periodontitis durumlarında ağızdaki tehlikeli
bakteri acilen uzaklaştırılmalı. Periodontitis, tedavi seçenekleri ve bu tedavi
seçeneklerinin sıralaması, erken teşhis ve doğru tekniklerle başarılabilir. Bu
tedavi seçenekleri; diş taşı temizliği ve parlatma, kök yüzey düzleştirmesi,
kapalı cerrahi küretaj ve açık cerrahi küretaj olarak belirlenebilir. Ağız
sağlığınızın korunması ağızdaki bakterileri uzaklaştırır ve beyin sağlığınızı
korur. Ağız diş ve diş eti sağlığınızın korunmasında sabah ve akşam 2'şer
dakika manuel diş fırçasıyla diş fırçalamak, dil sıyırıcı kullanımı, diş ipi
kullanımı veya ara yüz fırçasının kullanılması tavsiyesi. Çene egzersizi, beyin
fonksiyonlarını destekler. Günde 10 dakika şekersiz sakız çiğnemek demans
riskini yüzde 17 azaltıyor. Diş hekiminize düzenli muayene olun. Diş
randevunuzu ertelemek, iptal etmek ve bende hiçbir şey yok demek yerine, erken
teşhisle sayesinde hastalığın üstüne gidin ve doğru tedavi yöntemi ile beyin
sağlığınızı koruyun" ifadelerini kullandı.