Samsun'da hazırlanan projeyle, sinir sistemi hastalığı ALS'nin (Amyotrofik Lateral Skleroz) ilerlemesinin engellenmesi hedefleniyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesinde (OMÜ) geliştirilen ve patentle
tescillenen tedavi stratejisinde, ALS hastalığında motor nöron dejenerasyonuna
yol açan süreçlerin genetik vektörle hücresel düzeyde geri döndürülmesi ve
hastalığın ilerleyişinin engellenmesi amaçlanıyor.
OMÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Öğretim Üyesi Doç. Dr.
Sercan Ergün başkanlığında bir araya gelen "ChainGene" isimli ekipte,
Moleküler Tıp Doktoru Senanur Aslan, Tıp Fakültesi öğrencisi İrem Nur Özdemir,
İstatistik ve Endüstri Mühendisliği Bölümü öğrencisi Mücahit Bayraktar,
Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğrencileri Zeynep Okuyucu ile Oğulcan
Satılmış Özsoy yer alıyor.
Doç. Dr. Sercan Ergün, AA muhabirine, ALS'nin beyin ve
omurilikteki sinir hücrelerini etkileyen ilerleyici ve ölümcül bir hastalık
olduğunu söyledi.
ALS hastalığının ilerledikçe kas güçsüzlüğü, konuşma,
yutkunma ve hareket güçlüğü gibi semptomları ortaya çıkardığını dile getiren
Ergün, şöyle konuştu:
"Türkiye'de 3 bin 500 ile 5 bin arasında ALS hastası
bulunmakta. ALS ilerleyen safhalarında kaslarda güçsüzlük ve erimeyle
seyrediyor fakat hiçbir döneminde hafıza ve zihni etkilemiyor. Halk arasında
Stephen Hawking hastalığı olarak da bilinen ALS hastalığının maalesef şu an
için tedavisi mevcut değil. Mevcut uygulanan tedaviler, hastalığı durdurmak ya
da iyileştirmek üzerine değil, hastaların hayatını kolaylaştırmak için yaşadıkları
semptomları azaltmak üzerine gerçekleşiyor."
Ergün, 2024 TEKNOFEST'te nadir hastalıklar kapsamında 400
proje arasından finale kalan projeyi patentle güvence altına almak
istediklerini anlatarak, şunları kaydetti:
"Patent fikrimiz de 21 Nisan 2025 tarihinde Türk Patent
Kurumu tarafından tescillendi. ALS hastalığında mutasyon gösteren hücreler
arasında en sık karşılaşılan değişimleri tersine çevirerek, hastalıkta yaşanan
problemleri tersine çevirmeyi planlıyoruz. Bunun için genetik temelli bir
tedavi stratejimiz var. Bu patentle bu fikrimizi güvence altına aldıktan
sonraki aşamada planlarımız öncelikle hücresel seviyede. Biz bu fikrimizin
gerçekten işe yarayıp yaramadığını test edeceğiz. İşe yaradığını
gösterebildikten sonra hayvanlar üzerinde ALS'yi modelleyeceğiz. Daha sonra
tedavi stratejimizi onlar üzerinde uygulayarak beklediğimiz etkiyi görebiliyor
muyuz, onu test edeceğiz."